معاملات'>معاملات بلوکی'>بلوکی در بورس به زبان ساده به معاملاتی گفته می شود که حجم قابل توجهی از سهام یک شرکت معامله می شود. در این مقاله مفهوم معاملات بلوکی در بورس را بررسی خواهیم کرد، همراه داتیس نتورک باشید.
به زبان ساده به معاملاتی گفته می شود که حجم قابل توجهی از سهام یک شرکت معامله می شود.
معاملات در بازار بورس به سه گروه خرد، بلوک و عمده تقسیم میشود.
در معاملات بلوکی و عمده، حجم قابلتوجهی از سهام شرکت معامله میشود.
قیمت در این نوع معاملات عموماً بالاتر از معاملات خرد است و سازوکار انجام معامله و تسویه آنها نیز تفاوتهایی با معاملات خرد دارد.
بهاحتمالزیاد تاکنون درباره انجام معاملات بلوکی در بازار بورس شنیدهاید.
در این مقاله قصد داریم تا معاملات بلوکی را تعریف کرده و به تفاوتهای آن با سایر معاملات بپردازیم.
معامله بلوکی، معاملاتی است که در آن قوانین مربوط به محدودیت حجمی و محدودیت قیمتی رعایت نمیشود.
این نوع معامله، سفارشی است که برای خرید و فروش بخش بزرگی از یک نوع اوراق بهادار مانند سهام یک شرکت ثبت میگردد.
معامله بلوکی شامل تعداد زیادی از سهام یا اوراق مشارکت است که با یک قیمت تعیینشده بین خریدار و فروشنده، خارج از بازار بورس یا فرابورس، برای کاهش تأثیر چنین معامله بزرگی بر قیمت جاری سهم در بازار، انجام میشود.
بازار بلوک، بازار مجزایی است که برای انجام معاملات بلوکی ایجاد شده است.
حداقلهای معاملات بلوکی میتواند با تصویب هیئتمدیره بورس تغییر و پس از اطلاعرسانی اعمال شود.
زمانی معامله بلوکی شرکتهای بورسی انجام میشود که حجم معاملات سهام و یا حق تقدم سهام، ۵۰ برابر محدودیت حجم هر سفارش در بازار یا ارزش معامله آن بیشتر از ۲ میلیارد تومان باشد.
این معاملات معمولاً در زمان معاملات بازار انجام میشود و شرایط آن همانند بازار عادی است.
یعنی سهم در دامنه مجاز خود معامله میشود.
در فرابورس تعداد سهام و حق تقدم سهام قابل معامله در آن برای شرکتهایی که سرمایه پایه آنها بیش از یک میلیارد ریال است، بزرگتر یا مساوی نیم و کمتر از یک درصد سرمایه پایه و برای شرکتهایی که سرمایه پایه آنها کمتر یا مساوی یک میلیارد ریال است بزرگتر یا مساوی یک و کمتر از پنج درصد سرمایه پایه شرکت است.
معامله عمده بر اساس زمان تسویه بها به دو نوع «عادی» و «شرایطی» تقسیم میشوند.
فرایندی که طی آن، سهام موضوع فروش به خریداران بالقوه عرضه شده و در نتیجه، آن سهام در سیستم معاملاتی خریداری میشود.
میان معاملات عمده عادی و عمده، شرایط مشترکی وجود دارد.
اما شیوه تحقق معاملات عمده شرایطی، روال متفاوتی را طی میکند.
در معاملات عمده عادی، مبادله طرفین، ظرف ۳ روز انجام میشود.
اما در معاملات عمده شرایطی، در حالی که انتقال سهام در زمان قطعیت معامله صورت میگیرد، پرداخت بخشی از بها، خارج از سازوکار بورس یا فرابورس و بهصورت مدتدار انجام میپذیرد.
سفارش خرید یا فروش بخش بزرگی از سهام یک شرکت را «معامله بلوکی» میگویند.
این معامله با یک قیمت توافقی معین، میان خریدار و فروشنده، انجام میشود. قواعد مربوط به محدودیت حجمی و محدودیت قیمتی در معامله بلوکی، رعایت نمیشود.
بهطور معمول، سرمایهگذاران حقوقی وارد این معاملات میشوند.
با توجه به نقد شوندگی سهام، معاملات بلوکی قیمت آن را تحت تاثیر قرار میدهد.
برای جلوگیری از این تاثیرات شدید، خریدار و فروشنده در خارج از سیستم معاملاتی روی قیمت معامله، توافق میکنند.
معاملات بلوکی با عنوان «سفارشهای بلوکی» هم شناخته میشوند.
در ایران، بازار جداگانهای برای انجام این معاملات ایجاد شده که به آن «بازار بلوک» گفته میشود.
در بیشتر موارد، سرمایه گذاران میتوانند سهام و حق تقدم قابل معامله بورسی را در شرایطی که حجم آن حداقل ۵۰ برابر محدودیت حجم هر سفارش در بازار عادی – یا ارزش معامله آن معادل ۲۰ میلیارد ریال – باشد را در بازار معاملات بلوک معامله کنند، البته به شرطی که این پیشنهاد مشمول نصابهای معامله عمده نباشد.
حداقل و حداکثر تعداد سهام قابل معامله در معاملات بلوک برای شرکتهای فرابورسی نیز به شرح زیر است:
«شرکتهایی که تعداد سهام پایه آنها بـیش از سه میلیـارد سهم باشد، بزرگتر یا مساوی نیم و کمتر از یک درصد تعداد سهام پایه و برای شرکتهایی کـه تعداد سهام پایه آنها کمتر یا مساوی سه میلیارد سهم باشد، بزرگتر یا مساوی یک و کمتر از پـنج درصـد تعداد سهام پایه و این مقدار باید کوچکتر از سازوکار معاملات عمده باشد.»
ساعت آغاز، خاتمه و طول هر جلسه معاملاتی مانند بازار عادی است.
دامنه نوسان مجاز قیمت نیز مانند بازار معاملات خرد است.
قیمت مرجع روزانه برای بازار معاملات بلوک، معادل قیمت مرجع همان روز بازار عادی است.
سایر شرایط معاملات بلوک، مشابه معامله در نماد اصلی است.
وقتی نماد معاملاتی سهم در بازار عادی متوقف باشد، نماد معاملاتی سهم در بازار بلوک نیز متوقف خواهد بود.
معاملات در بازار بلوک در نمادی مجزا از معاملات بازار عادی صورت میگیرد و در محاسبه قیمت پایانی و شاخصهای فرابورس لحاظ نمیشود.
در بازار بلوک، فقط سفارش محدود قابلاجرا بوده و استفاده از کد معاملاتی گروهی در این بازار مجاز نیست.
ابتدا پیشنهاد خرید یا فروش توسط کارگزار مربوطه در سامانه معاملات بلوک با قیمت معین ثبت میشود.
کارگزار پذیرنده پیشنهاد، قیمت پیشنهادی را در سامانه را میپذیرد.
درصورتیکه پیشنهاد فروش «با امکان تسویه خارج از پایاپای» باشد، کارگزار پذیرنده پیشنهاد فروش، میتواند پیشنهاد ارائه شده را با یکـی از شروط «صرفاً خارج از پایاپای» یا «نقدی و خارج از پایاپای» بپذیرد.
درصورتیکه روش تسویه پیشنهاد فروش ارائـه شـده «صـرفاً نقـدی» باشد، سفارشهای تطبیق یافته جهت تائیـد بـه بـورس / فرابـورس ارسـال میشود.
در صورتی که روش تسـویه پیشـنهاد فـروش ارائـه شـده، «بـا امکـان تسویه خارج از پایاپای» باشـد، درخواسـت کـارگزار پذیرنده پیشـنهاد، برای کارگزار پیشنهاد دهنده فـروش ارسـال میشود.
در صــورت تائیــد تســویه خــارج از پایاپــای توســط کــارگزار پیشنهاد دهنده فروش، سفارش تطبیق یافته با عنـوان تسـویه خـارج از پایاپای به بورس/ فرابورس ارسال میشود.
در صورت عدم تائید تسویه خارج از پایاپـای توسـط کـارگزار پیشنهاد دهنده فروش، به شرط این که کـارگزار پذیرنـده پیشـنهاد، شرط «نقدی و خارج از پایاپای» را پذیرفتـه باشـد، معاملـه بـا عنـوان تسویه نقدی جهت تائید به بورس/ فرابورس ارسال میشود.
در صورت عدم تائید تسویه خارج از پایاپـای توسـط کـارگزار پیشنهاد دهنده فروش، به شرط این که کـارگزار پذیرنـده پیشـنهاد، شرط «صرفاً خارج از پایاپای» را پذیرفته باشد، درخواست کـارگزار پذیرنـده پیشـنهاد رد میشود و پیشـنهاد فـروش، مجـدداً در سـامانه معاملات بلوک ثبت میشود.
در صورت عدم مغایرت سفارشهای تطبیق یافته با قـوانین و مقـررات، بورس/ فرابورس معامله را تائیـد مینماید و سـفارشهـای تطبیـق یافتـه جهت انجام معامله و ثبت نهـایی بـه سـامانه معـاملات ارسـال و در نمـاد معاملاتی مربوط به بازار بلوک ثبت میشود.
برای مشاهده معاملات بلوکی باید به سایت مدیریت فناوری بورس مراجعه کنید.
در دیده بان این سایت، نمادهایی که کنارشان عدد «۲» زده شده، یعنی معامله بلوکی روی آنها صورت گرفته است؛
مثلا ونیکی ۲٫
ارزش کل معاملات شامل ارزش معاملات خرد، بلوک و عمده است.
رای به دست آوردن ارزش معاملات خرد بازار، لازم است از ارزش کل معاملات، ارزش معاملات بلوک و عمده را کسر کنیم تا ارزش خالص خرد حاصل شود.
وقتی روی یک نماد، معامله بلوکی انجام میشود، سهامداران انتظار رشد قیمتی را خواهند داشت.
دلیل آن این است که در بیشتر موارد، قیمت بلوک معامله شده بالاتر از قیمت خود سهم روی تابلو است. همین موضوع میتواند بر تقاضای سهم اثر بگذارد و باعث رشد قیمتی آن شود.
اگر ملی مس ایران، عرضهکننده بلوک باشد و قیمت مدنظر برای فروش از قیمت تابلو بالاتر باشد، سهم فملی، مورد توجه قرار گرفته و رشد قیمتی را تجربه خواهد کرد.
معمولا با انتشار آگهی عرضه بلوک با قیمتی بالاتر از تابلو، معاملات سهم با موجی از تقاضا همراه خواهند شد، حتی اگر معامله بلوکی صورت نگیرد.
تاثیر یک معامله بلوکی بر قیمت تابلوی یک سهم در دو حالت میتواند معقول باشد:
حالت اول:
با انجام معاملات بلوکی، تغییر مدیریتی در آن شرکت اتفاق بیفتد.
به عبارتی یا اندازه بلوک بالاتر از ۵۰ درصد باشد یا خریدار بتواند با مالکیت آن سهم، صاحب کرسی مدیریتی شود.
بر این اساس و با توجه به سیاستهای سهامدار جدید که در روند فعالیت آتی شرکت تاثیر گذار است، قیمت سهم در بازار افزایش مییابد.
حالت دوم:
خریداری به دنبال بلوک است که برای در اختیار گرفتن یک عضو هیئتمدیره با کسری سهم مواجه است و به هر قیمتی میخواهد سهم را از بازار جمعآوری نماید. این اقدام سهامدار باعث رشد قیمتی سهم خواهد شد.
معاملات بلوکی کارمزد کارگزاری ندارد ولی کد به کد کارمزد دارد.
به همین علت معاملات کدبهکد مهمتر از معاملات بلوکی است.
کاربرد معاملات بلوکی فقط برای شاخص سازی است ولی هدف از معاملات کد به کد پیاده کردن برنامههای خاص است.
معامله بلوکی یک معامله در یک ثانیه است.
ولی معاملات کد به کد چندین معامله در یک ثانیه است.
امیدواریم مقاله آشنایی با مفهوم معاملات بلوکی در بورس برای شما عزیزان مفید بوده باشد.
داتیس نتورک را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید.
سون لرن • آموزش...برچسب : نویسنده : استخدام کار 7learn بازدید : 316